Alles over de sterkte van klarinet- en saxofoonrieten

Rietsterkte: alles over de sterkte van klarinet- en saxoofonrieten

De meest voorkomende vragen die we bij rieten.nl krijgen gaan over rietsterkte.
Moet ik nu een 2½ of een 3?
Wat is het verschil tussen medium hard en medium soft?
Kan ik rieten vergelijken van verschillende merken?

Op deze pagina lees je er alles over. 

Rieten in de fabriek

De rieten-fabrikanten hebben het over ‘buigweerstand’, ofwel hoe stug een riet is. Een riet wordt eerst gemaakt en helemaal afgewerkt. Daarna meten en testen ze de buigweerstand. Dat is een indicatie, niets meer en niets minder, over hoe zwaar het is om een helder en zuiver geluid te produceren op je saxofoon of klarinet.

De rietsterkte bepalen ze dus achteraf; de sterkte van een riet kun je van tevoren niet precies voorspellen. De reden hiervan is dat rieten natuurproducten zijn. Rieten uit hetzelfde doosje kunnen onderling nog flink verschillen. Is een riet gemaakt uit de onderkant van de rietstengel, dan is het vaak iets stugger.

Stugheid en rietsterkte

De sterkte (stugheid) van een riet is bepalend voor alles wat met de kwaliteit van je geluid te maken heeft: hoe het aanspreekt, of het zwaar of licht speelt, of de klank helder of dof is, hoe makkelijk je lage en hoge tonen eruit krijgt, de aanwezigheid van boventonen, hoeveel controle je hebt over zuiverheid, stevigheid, timbre, bijgeluid, enzovoorts.

Het is een misverstand dat stugheid met de dikte van het riet te maken heeft.

Een vergelijkingstabel voor rieten

Om merken van rieten te vergelijken hebben we deze tabel gemaakt, waarmee je jouw ideale rietsterkte kunt vinden. Ook handig als je van je favoriete merk op zoek bent naar een andere sterkte of ‘smaak’. Veel rietenfabrikanten bieden verschillende varianten voor jazz, pop en klassiek.

We updaten de tabel regelmatig, bijvoorbeeld als rietsterktes worden bijgewerkt of als er nieuwe merken zijn.

   Rieten.nl rietsterktes voor klarinet   
                   

   Rieten.nl rietsterktes voor saxofoon  

Hoe lager het cijfer, hoe soepeler het riet, hoe hoger het cijfer, hoe stugger het riet.

De verschillen tussen klarinet en saxofoon

Vergelijken we saxofoon en klarinet, dan zien we dat het embouchure heel verschillend is.
De mondstukken en rieten zijn ook anders. Daar is het riet aanbod ook op aangepast.

Klarinetten hebben doorgaans een klein mondstuk en een kleine tipopening dan saxofoon. Daarbij past dan ook een zacht riet, dus een lage rietsterkte. Voorbeelden van geschikte rietsterkten voor klarinet zijn 2 of 2½.

Waar moet ik beginnen?

Voor beginnende blazers is het vooral belangrijk om gemakkelijk geluid te maken. Die raden we aan om te beginnen met zachte Vandoren Traditional rieten, met rietsterkte 1½ of 2.

Professionals en gevorderde blazers willen meer controle en expressiviteit. Die kiezen gemiddeld zwaardere rieten, vanaf rietsterkte 2½ tot 3.

Vandoren Traditional rieten (het blauwe doosje) in de rietsterktes 1½ tot 2½ zijn ideaal voor beginners. Ook de Vandoren Juno rieten zijn zeer geschikt voor beginnende saxofonisten of klarinettisten.

Meteen een doosje kopen hoeft dus niet, om uit te proberen kun je in onze webshop altijd rieten per stuk bestellen.

Hoe kies je een goed riet?

Zoals je ziet hanteert elk merk zijn eigen referentie. Daardoor zie je verschillen tussen de rietsterktes van de verschilleden fabrikanten: wat bij de een fabrikant bijvoorbeeld sterkte 2 is, kan bij de andere fabrikant bijvoorbeeld sterkte 2½ of 3 zijn. Gaandeweg ontwikkel je je eigen favoriete merken en rietsterkten. Daarom kun je bij rieten.nl ook losse rieten kopen om te experimenteren met verschillende merken en rietsterktes.

Experimenteren met verschillende rieten en merken

Door verandering van instrument of techniek, het wisselen van mondstuk, het ontwikkelen van je muzikale smaak of het spelen met andere mensen kan je voorkeur in de loop der tijd ook veranderen. Daarom is het altijd goed om te blijven experimenteren. Daarbij is de tabel hierboven ook erg handig!

Muziek blijft iets persoonlijks, dus kiezen voor het juiste riet doe je ook op basis van persoonlijke smaak, voorkeuren, ervaring en speelstijl. Fabrikanten van rieten houden hier rekening mee en bieden verschillende opties en varianten.

Welke merken rieten zijn er?

De twee grootste producenten van klarinet- en saxofoonrieten zijn Vandoren en D’Addario Woodwinds, waar ook merken zoals Rico, La Voz, Plasticover, Reserve, Hemke, Select Jazz en Venn onder vallen.

Ook Rigotti is een belangrijke producent, die rieten produceert voor merken zoals Roberto’s Winds en BetterSax. 

Dezelfde rietsterkte, andere snijwijze

Saxofoon- en klarinet rieten kun je op twee manieren snijden: filed en unfiled. Vrij vertaald: gevijld en niet gevijld. Een gevijld riet heeft een rechte vijllijn over de vamp van het riet, een ongevijld riet niet. Het voordeel van een gevijld riet is niet groot, maar wel subtiel. Speel je op een wat doffer, donker klinkend mondstuk dan wordt je geluid met gevijlde rieten iets helder en makkelijker aanspreekbaar. Ook over je articulatie daarop heb je dan wat meer controle.

We gaan een laag dieper, naar verschillende afwerkingen voor rieten voor saxofoon en klarinet. Er gaat een wereld voor je open van kleine, maar belangrijke nuances, waarmee je je muzikale persoonlijkheid verder ontwikkelt.

Andere afwerkingen: midden en tip

Voor rieten met een dikker midden en een dunne tip moet je moeite moet: om het geluid goed te laten aanspreken heb je flink wat ademsteun nodig. Maar je toon is dan ook helder en kernachtig zonder veel bijgeluiden. Voordeel van deze rieten is dat ze stevig en stabiel in de mond liggen. Ideaal als je begint met het spelen en ontdekken van de schoonheid van klassieke muziek. Voorbeelden van dit type rieten zijn Vandoren Traditional en V12, Rico en D’addario Reserve.

Er zijn ook rieten met juist een dun midden en een dikke tip. Die spreken relatief gemakkelijk aan en vragen een normale ademsteun – ook bij een klassiek embouchure – en voelen soepel in de mond. Daardoor ben je flexibel en heb je veel ruimte voor expressie. Ze zijn ontworpen voor een volle klank met wat subgeluid en bieden de kans om kleurrijk te spelen. Lage tonen gaan relatief gemakkelijk, voor hoge tonen is iets meer precisie nodig. Voorbeelden van dit type rieten zijn Vandoren Java groen, Java rood en V16, Rico Royal, D’Addario Jazz Select, Hemke en Lavoz.

Elke nuance en afwerking opent een nieuw hoofdstuk in jouw muzikale reis.

Veel voordelen: kunststof rieten

Kunststof rieten hebben drie grote voordelen: ze gaan veel langer mee, ze kunnen goed tegen vocht en je hoeft ze niet eerst in te spelen. Wel zijn ze iets duurder dan normale rieten.

Kunststof rieten zijn tegenwoordig van uitstekende kwaliteit en erg populair. Fabrikanten van kunststof rieten zijn bijvoorbeeld Legere, Fiberreed, Vandoren VK en Venn.